ضد آفتاب ها از پوست در برابر اشعه های مضر محافظت می کنند. استفاده از آنها برای حفظ سلامت و جلوگیری از آسیب پوستی ضروری می باشد.
استفاده از ضد آفتاب در تمامی فصول سال و همه روزها ضروری است. حتی در روزهای ابری، اشعه فرابنفش می تواند تا 80 درصد از ابرها عبور کنند و این مقدار برای اینکه به پوست آسیب وارد کند، کافی است. اگر به صورت مداوم و بدون محافظت از پوست در برابر آفتاب قرار بگیرید، آسیب های جدی به پوست شما وارد می شود. عدم محافظت از پوست در برابر آفتاب در طولانی مدت می تواند موجب بروز چین و چروک، لکه های پوستی، آب مروارید، پیری زودرس و حتی سرطان پوست شود.
ساخت اولین ضد آفتاب :
دانشمند آلمانی به نام جوهان ریتر در سال 1801 پس از کشف اشعه فرابنفش و آسیب های ناشی از آن، توانست دلیل آفتاب سوختگی را بیابد. او در ادامه راهی برای ساخت ضد آفتاب یافت. در سال 1938 میلتون بلاک دانشمندی بود که اولین ضد آفتاب تجاری را در کمپانی همیلتون ساخت و به فروش رساند. اولین ضد آفتاب ها در کشور استرالیا عرضه شدند.
در سال 1977 ضد آفتاب های ضد آب اختراع شدند و سازمان غذا و داروی آمریکا تعدادی از این محصولات را تایید کرد. آنها به طور متوسط بین 40 تا 80 دقیقه در تماس با آب دوام داشتند. امروزه محصولات پیشرفته تری تولید می شوند و سازگاری بسیار بهتری با پوست دارند.
شناخت انواع پوست :
قبل از انتخاب ضد آفتاب باید نوع پوست تعیین شود تا بتوان سازگاری ترین و مناسب ترین محصول را انتخاب کرد. انواع پوست شامل خشک، معمولی (نرمال)، چرب، مختلظ و حساس می باشد.
خشک : پوست احساس کشش می کند و پوسته پوسته می شود.
معمولی : نه چرب و نه خشک، تولید چربی آن متعادل است.
چرب : به علت تولید چربی بیش از حد، مستعد آکنه می باشد.
مختلط : قسمت T صورت (پیشانی، بینی و گاهی چانه) چرب و گونه ها خشک است.
حساس : نسبت به بسیاری از محصولات آرایشی و ادویه جات واکنش نشان می دهد و نیازمند مراقبت بیشتر می باشد.
مشخصه کرم های ضد آفتاب :
مهم ترین مشخصه که تمامی کرم های ضد آفتاب باید داشته باشند، محافظت از پوست در برابر اشعه های فرابنفش UVA و UVB می باشد. با توجه به تنوع نوع پوست در افراد مختلف، ضد آفتابها برای پوست های چرب، خشک، معمولی، مختلط و حساس تولید می شوند. بهتر است محصولاتی که استفاده می شوند دارای ماندگاری بالا و مقاومت در برابر تعریق باشند.
بسته به نوع فرمولاسیون، ضد آفتابها به دو دسته فیزیکی و شیمیایی تقسیم می شوند :
ضد آفتاب های فیزیکی :
به این نوع از محصولات فیزیکال، مینرال یا معدنی هم گفته می شود. برای تولید آن ها از ترکیبات طبیعی شامل تیتانیوم دی اکسید و اکسید روی (زینک اکساید) استفاده می شود. این ترکیبات با قرار گرفتن روی پوست، اشعه فرابنفش را منعکس می کنند. آنها یک لایه روی پوست ایجاد می کنند که مانند یک سپر دفاعی در برابر پرتوها عمل می نماید. با استفاده از ضد آفتاب فیزیکال برخی از برند ها، یک لایه سفید روی پوست باقی می ماند که موجب ایجاد حس سنگینی روی پوست می شود. اما برخی دیگر از برند ها این مشکل را از بین برده اند. بسیاری از متخصصان به دلیل نداشتن جذب پوستی ضد آفتاب فیزیکی و عدم واکنش پوست به آن، استفاده از آن را برای پوست های حساس و کودکان توصیه می کنند.
ضد آفتاب های شیمیایی :
در این نوع محصولات از ترکیبات بر پایه کربن استفاده می شود. این ترکیبات شامل اکتیسالات، آوبنزون، اکسی بنزون، اکسی نیترات و اکتینوکسات می باشند. ضد آفتاب های شیمیایی غلظت کمتری نسبت به نوع فیزیکی دارند و روی پوست سبک تر خواهند بود. همین امر باعث شده که بسیاری افراد از این نوع محصولات استفاده کنند. استفاده از ضد آفتابهای شیمیایی برای پوست های حساس توصیه نمی شود.
آشنایی با SPF :
SPF نشان گر میزان عملکرد ضد آفتاب در برابر اشعه فرابنفش می باشد. مقدار SPF معمولا بین 15 تا 100 متغیر است. بزرگسالان و کودکان با سن بالای 6 ماه باید از ضد آفتاب هایی با SPF بالای 30 استفاده کنند. اشعه فرابنفش B تنها به لایه خارجی پوست که اپیدرم نام دارد نفوذ می کند و اشعه فرابنفش A به لایه های بیشتری از پوست می تواند آسیب وارد کند. در هنگام خرید محصول باید توجه داشته باشید که بتواند از پوست در برابر هر دو نوع اشعه UVA و UVB محافظت کند.
عدد SPF نشان می دهد که با استفاده از محصول، مقاومت پوست در برابر آفتاب چند برابر خواهد شد. برای مثال اگر در حالت عادی پوست با 5 دقیقه در برابر آفتاب قرار گرفتن دچار آسیب می شود، با استفاده از ضد آفتاب SPF 30 این میزان به 30 برابر یعنی 150 دقیقه افزایش خواهد یافت. البته به شرط آنکه مقدار مناسب از محصول (دو انگشت) به صورت یکنواخت روی پوست پخش شده باشد. توجه داشته باشید که مصرف محصول باید مطابق با توضیحات بروشور آن انجام شود و معمولا بین 2 تا 2.5 ساعت یک بار باید استفاده از آن تکرار شود.
انواع ضد آفتاب :
ضد آفتابها به صورت کرم، اسپری، فلوئید و ضد آفتاب دور چشم تولید می شوند.
- ضد آفتاب های کرمی: ضد آفتابهای کرمی به صورت بی رنگ و رنگی تولید می شوند. نوع ساده یا بی رنگ آن از لحاظ آرایشی هیچ گونه پوششی ندارد، تنها در برابر اشعه فرابنفش از پوست محافظت می کند. اما نوع رنگی علاوه بر محافظت در برابر اشعه فرابنفش می تواند به عنوام کرم آرایشی هم استفاده شود. به لحاظ محافظت از پوست در برابر آفتاب تفاوتی بین انواع رنگی و بی رنگ وجود ندارد. اما به دلیل وجود رنگدانه در نوع رنگی، استفاده مداوم از آن توصیه نمی شود.
- اسپری های ضد آفتاب : این نوع ضد آفتابها معمولا به صورت دو فاز تولید می شوند. استفاده از آنها برای نواحی با دسترسی سخت مثل گوش ها و پشت گردن و یا نواحی وسیع تر مثل دست و پا بسیار مناسب می باشد. این موضوع را نباید نادیده گرفت که اسپری ها هنگام استفاده ذرات بسیار ریزی تولید می کنند. این ذرات ممکن است استنشاق شده و وارد دستگاه تنفسی شوند. به همین دلیل استفاده مداوم از آنها مناسب نیست. همچنین برای افراد مبتلا به بیماری های تنفسی و کودکان پیشنهاد نمی شوند.
- فلوئید های ضد آفتاب : این نوع محصولات بر پایه آب تولید می شوند. بافت آنها بسیار رقیق بوده و فاقد چربی هستند. استفاده از آنها روی پوست حالت بسیار سبک داشته و به خوبی جذب می شوند. این نوع محصول برای پوست های چرب و مختلط ایده آل است.
- ضد آفتاب های دور چشم : برای پیشگیری از آسیب رسیدن به پوست حساس دور چشم، باید از محصولاتی که مخصوص دور چشم هستند استفاده شود. ضد آفتابهای دور چشم معمولا علاوه بر محافظت در برابر اشعه فرابنفش، دارای قابلیت آبرسانی، رفع تیرگی و کاهش التهاب نیز هستند.
انواع ضد آفتاب بر اساس سن و جنسیت :
ضد آفتابها مطابق با جنسیت و سن به سه دسته شامل ضد آفتاب بانوان، آقایان و کودکان تقسیم می شوند.
- ضد آفتاب بانوان : محصولات مخصوص بانوان در دو مدل بی رنگ و رنگی عرضه می شوند. نوع رنگی آن با قابلیت کرم پودری که دارد به عنوان یک کرم آرایشی و ضد آفتاب قابل استفاده است.
- ضد آفتاب مخصوص آقایان : برخی افراد به اشتباه بر این باورند که ضد آفتاب یک نوع کرم آرایشی است و آقایان نیازی به استفاده از آن ندارند. اما این نوع محصول برای مراقبت از پوست در برابر اشعه فرابنفش می باشد و از ابتلا به بیماری های پوستی و سرطان پوست تا 50 درصد جلو گیری می کند. به دلیل اینکه پوست آقایان بافت ضخیم تر و غدد چربی فعال تری دارد، کرم ها و محصولات پوستی سبک تری برای آنها تولید می شود. این محصولات معمولا بی رنگ و فاقد چربی هستند. همچنین به راحتی جذب می شوند.
- ضد آفتاب مخصوص کودکان : استفاده از این محصولات برای کودکان با سن بالای 6 ماه توصیه می شود. به دلیل حساسیت بالای پوست کودکان از عطر دهنده ها، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات ضد پیری در محصولات مختص آن ها استفاده نمی شود. در عوض حاوی ویتامین های ضروری، روغن های طبیعی و آلوئه ورا هستند. همه ضد آفتابهای مخصوص کودکان از نوع فیزیکی می باشند.
نحوه استفاده درست از ضد آفتاب :
قبل از استفاده از ضد آفتابها رعایت این نکات الزامی است. ابتدا لازم است پوست خود را به خوبی تمیز کنید. 15 تا 30 دقیقه قبل از خارج شدن از منزل ضد آفتاب بزنید. پیش از تمدید بهتر است پوست خود را به کمک تونر و یا با استفاده از آب و مواد شوینده مناسب تمیز کنید. باید هر 2 ساعت یک بار (و یا مطابق با بروشور راهنما) آن را تمدید کنید.
- نحوه استفاده ضد آفتاب کرمی : هر بار به اندازه ی دو انگشت کرم را روی پیشانی، گونه ها، بینی، چانه، گردن و گوش ها زده و به خوبی به طور یکنواخت بر روی تمامی نواحی پخش کنید. برای ضد آفتابهای رنگی بهتر است این کار به کمک اسفنج آرایشی انجام شود.
- نحوه استفاده از اسپری ضد آفتاب : این نوع محصول باید در یک مکان با تهویه مناسب به طور یکنواخت به قسمت های مورد نظر اسپری شود.
- نحوه استفاده ضد آفتاب دور چشم : یک خط نازک یا چند نقطه زیر چشم و روی پلک زده و به آرامی و به صورت ضربه ای آن را پخش و جذب کنید.
برای همه افراد در همه سنین استفاده از محصولات ضد آفتاب برای محافظت از پوست ضروری است. این کار به داشتن پوستی سالم، بدون لک و چین و چروک کمک می کند. همچنین تا 50% می تواند از ابتلا به سرطان پوست پیشگیری کند. با انجام صحیح روش استفاده از این نوع محصولات، به صورتی که در بالا اشاره شد، می توانید سلامت پوست خود را تضمین کنید.